ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ: ΠΟΙΗΣΗ VS ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

Ποίημα ανώνυμου παιδιού από την Αφρική (προτάθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως το ​καλύτερο ποίημα του 2006):

 

Όταν γεννιέμαι, είμαι μαύρος

Όταν μεγαλώσω, είμαι μαύρος

Όταν κάθομαι στον ήλιο, είμαι μαύρος

Όταν φοβάμαι, είμαι μαύρος

Όταν αρρωσταίνω, είμαι μαύρος

Κι όταν πεθαίνω, ακόμα είμαι μαύρος

Κι εσύ λευκέ άνθρωπε

Όταν γεννιέσαι, είσαι ροζ

Όταν μεγαλώνεις, γίνεσαι λευκός

Όταν κάθεσαι στον ήλιο, γίνεσαι κόκκινος

Όταν κρυώνεις, γίνεσαι μπλε

Όταν φοβάσαι, γίνεσαι κίτρινος

Όταν αρρωσταίνεις, γίνεσαι πράσινος

Κι όταν πεθαίνεις, γίνεσαι γκρι

 

Και αποκαλείς εμένα έγχρωμο...

Προσωπικό Σχόλιο:

Το ποίημα πραγματεύεται το ζήτημα του ρατσισμού και της πολιτικής ορθότητας. Είναι ένα έργο με πολλές επαναλήψεις, η γλώσσα του λιτή και καθημερινή. Αυτοί οι χαρακτηρισμοί ταιριάζουν απόλυτα και στο θέμα του. Είναι ένα πρόβλημα που ταλανίζει την ανθρωπότητα εδώ και αιώνες, ίσως και χιλιετίες. Οι διακρίσεις, η βία, το μίσος, η ξενοφοβία… Όπως και οι στίχοι του ποιήματος συνεχώς επαναλαμβάνονται.

Επειδή, παρόλ’αυτά, πλέον αναγνωρίζονται ως πρόβλημα έχει δημιουργηθεί η έννοια της «πολιτικής ορθότητας», με στόχο να μειωθεί ο ρατσισμός περιορίζοντας στο ελάχιστο τη -λεκτική τουλάχιστον- βία. Και ενώ το σκεπτικό πίσω απ’τη δημιουργία της είναι σωστό, έχουμε φτάσει στο σημείο όπου συχνά χρησιμοποιείται ως μέσο “κουκουλώματος” του ρατσισμού ή και αβάσιμης στοχοποίησης.

Ο ποιητής εκφράζει την απορία του ως προς τη χρήση της λέξης «έγχρωμος» αντί για «μαύρος», πράγμα λογικό αφού η τελευταία (όπως και πολλές άλλες λέξεις) δεν είναι προσβλητική εκτός αν ο ομιλητής το θελήσει.

Προσωπικά συμφωνώ με κάθε λέξη του ποιήματος. Αδυνατώ να καταλάβω γιατί κάποιοι αποφάσισαν πως το να επινοήσουν μια “διάλεκτο ευγενείας” θα ήταν καλύτερο απ’το απλά να μιλούσαν ευγενικά. Η πραγματική ευγένεια πηγάζει απ’την καλοσύνη της ψυχής του ανθρώπου και το ανοιχτό του μυαλό, όχι από την επιλεκτικότητά του ως προς το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί.

Το γεγονός πως ο ποιητής είναι παιδί κάνει το ποίημα ακόμα πιο πικρό, αλλά και ειλικρινές. Η καρδιά μου σφίγγεται στη σκέψη πως αυτό το γραπτό ήταν ανεπιτήδευτο, ειλικρινές. Η απορία είναι πραγματική. Γι’αυτό, διαβάζοντάς το νιώθω μια έντονη ανάγκη να κάνω κάτι, να δράσω, ώστε πάσας φύσεως διακρίσεις να εξαλειφθούν μια και καλή.